top of page
çocuk dis tedavisi

Diş Travması nedir?

Çocuklarda en sık darbe alan bölgelerden biri baş ve yüz bölgesidir. Darbenin şiddetine, yönüne bağlı olarak dişler, çene kemikleri ve yumuşak dokularda meydana gelen etkiler diş hekimliğinde dental travma olarak isimlendirilir.  

Dişinizi kurtarın infografiği

Dişte hasarlar

Diş gelişiminin tamamlanma derecesi ve dişin süt ya da sürekli olmasına göre farklı sonuçlarıyla; çatlaklar, kırıklar, kırılıp sinir dokunun açılması, kökte kırıklar şeklinde görülebilir. 

Diş eti hasarları

 Yüzeyel ağız içi- ağız çevresi yumuşak dokulardaki ezilme, sıyrılma, kesilme, kopma bası yaraları 

Diş destek dokularındaki yaralanma sonucu etki ve dişte sarsılma, yırtılma, uzama, gömülme, konum değişme, yerinden tamamen çıkma sonuçları 

Tedavi Neler Yapılır?

Travmanın şiddetine göre:

Kemik ve diş destek doku travmalarında

Çiğneme kuvvetlerinin engellenmesi, yumuşak diyet

Splint ile hareketsizleştirme

Mini plaklar, kemik sabitleme girişimleri

Çenelerin birbirine sabitlenmesi

Diş travmalarında

Kırığın kapsamına göre kompozit dolgular, sinir kaplamları, kanal tedavileri, kırık parçların hareketsizleştirimesi, dişin restorasyonu için ek ortodontik, cerrahi veya dişeti orperasyonları.

Yumuşak doku travmalarında

Yara bölgesinin temizlenmesi, dikiş, şiddetli durumlarda greft (doku nakli) 

Ne sıklıkla kontroller önerilmektedir?

Dental travma anlık etkileri dışında etkinin şiddeti, vücudun travma- tedavilere alınan yanıt, tedaviye uyunç gibi faktörlere bağlı olarak uzun dönemli sonuçlar yarattığından devamında klinik ve röntgen takip gerektirir. İlk yapılan girişimlerin ötesinde ek müdahale ihtiyaçları zaman içinde saptanabilir. Birden çok ve farklı doku yanıtı, iyileşme hızı nedeniyle çok farklı olgu tipleri görülen dental travmalarda tek tip bir kontrol aralığı yoktur.  

Diş destek dokularında hasarlar

Çene kemiği- kafa kemiği hasarları: Dişlerin üzerinde dizildiği üst ve alt çene kemiklerinde görülen çatlaklar ve kırıklardır poliklinik şartlarından daha ileri teşhis ve cerrahi tedavi şartları gerektirir. 

Dişi çevreleyen ince kemik hasarları: Çene kemikleri üzerinde dişlerin tutunduğu ince kemik uzantılarındaki kırıklardır şiddetine göre daha basit splint (hareketsizleştirme) uygulamaları yeterli olabilir. 

İlk yardım ne yapabilirsiniz?

İlk yardım kurallarını hatırlayın- soğukkanlı davranın. 

Önce devam edecek ek kazaları engellemek için kendi güvenliğiniz ve çocuğun güvenlğini sağlayın 

Kazanın şiddetine göre çocuğu hareket ettirmeden önce bilinci açık mı, sesli dokunsal uyaranlara tepki veriyor mu kontrol edin, bilginiz veya olayın şiddeti fazlaysa yardım çağırın, en kısa sürede diş hekimine başvurun.

Yerinden çıkmış sürekli bir diş varsa, çocuğun bilinci yerindeyse kökünü tutmadan temiz ise yerine yerleştirip temiz bir mendili ısırtıp doktora başvurmak en iyi ilk yardımdır. Yapılamayacak durumlarda diş, diş parçaları süt veya tükürük içinde, en azından su içinde saklanarak en kısa sürede diş hekimine gidilmelidir.

Dental travmalar çoğunlukla okul, ev, bahçe ve sokakta gerçekleşmektedir ve hayatı tehdit edici boyutlarda değildir ve tekil olarak diş ve destek dokuları kapsarlar. Ancak şiddetli kafa yüz bölgesi travmalarının bir parçası olarak da görülebilirler bu durumlarda hayati organlar ve büyük kemik travmalarındaki hasarla ilgili bakım planının bir parçası olarak gözetilmesi uzun dönemde büyük faydalar (diş kayıplarının engellenmesi, çiğneme becerisinin, konuşma güçlüklerinin, estetik algının bozulmasının engellenmesi) sağlayabilir.   

Çocuklarda sıklıkla meydana dental travmalar erken başvuru ve takiplerle büyük girişimler gerektirmeden poliklinik şartlarında teşhis ve tedavileri yapılabilir. Ancak çocukların dental travma sonrası başvurularında çoğunlukla travmanın etkisi ve pek çoğunda ilk diş hekimiyle karşılaşmanın travmadan hemen sonra olması uyum güçlüğü yaratabilir. Bu nedenle veli- bakımverenin soğukkanlı destekleyici olması çocuğun bu stresli şartta endişesini azaltıp teşhis ve olası tedavi işlemlerinin uygulanmasını kolaylaştırır.  

Uzun vadede etkiler nelerdir?

Dişin canlılığını yitirmesi: enfeksiyon gelişmesi, kök gelişiminin duraklaması

Kök erimeleri

Kemik yıkımları

bottom of page